Ułatwienia dostępu

Skip to main content

Przyroda

Drukuj
Opublikowano: 15 styczeń 2010

Teren gminy Szydłowiec ma wiele walorów przyrodniczo - krajobrazowych. Zobaczyć tu można m.in. lasy, które są pozostałością pierwotnej Puszczy Świętokrzyskiej, osiągające znaczne rozmiary cisy do 9m wys., rosnące w ich naturalnym siedlisku oraz objęte formalną ochroną prawną nieczynne kamieniołomy (stanowiska dokumentacyjne). Dodatkową atrakcją jest czyste nieskażone przemysłem powietrze i miejski zalew.

Jednym słowem znajdziecie tu Państwo dogodne warunki i klimat do wypoczynku, a ponadto liczne ciekawostki przyrodnicze, które warto zobaczyć. Na terenie gminy występują znaczne obszary leśne stąd lesistość tego terenu jest wyższa od średniej krajowej. Ogromny kompleks lasów (Nadleśnictwo Skarżysko) leży w południowej części gminy, w rejonie wsi Sadek, Wola Korzeniowa, Rybianka, Ciechostowice, Hucisko, Łazy, Majdów oraz miasta Szydłowca. Lasy tego kompleksu, porastające Garb Gielniowski stanowią pozostałość pierwotnej Puszczy Świętokrzyskiej. Znajdują się one w zasięgu naturalnego występowania jodły pospolitej, buka zwyczajnego, modrzewia polskiego oraz jaworu. Największe powierzchnie zajmują siedliska boru świeżego oraz boru mieszanego świeżego. W drzewostanach dominuje sosna i jodła w różnych klasach wieku.

W większości są to drzewostany albo bardzo stare albo młode, odnowione w wieku poniżej 40 lat. Lasy południowej części gminy w planie regionalnym dawnego województwa radomskiego zaliczone zostały do Obszarów Chronionego Krajobrazu. Na obszarze tego kompleksu wyodrębniono ponadto dwa rezerwaty przyrody: Cis A (6,1 ha) i Cis B (10,50 ha). Na terenie gminy w leśnictwie Majdów znajduje się 10 pomników przyrody nieożywionej. Są to buki- 5 szt., dęby- 2 szt. i 3 klony. Północna i środkowa część gminy lasów prawie nie posiada z wyjątkiem 200ha kompleksu koło wsi Omięcin - Nadleśnictwo Radom. Znajdują się tu 3 użytki ekologiczne o łącznej powierzchni 2,87ha.

Roślinność szuwarowo-torfowiskowa zajmuje łąki wilgotne, łąki bagienne i torfowiska. Zbiorowiska te dominują w centralnej części kompleksu leśnego Nadleśnictwa Skarżysko. Występują one wzdłuż silnie rozwiniętej sieci cieków i strumieni dorzecza Oleśnicy i Korzeniówki. Obszary te posiadają cenne walory przyrodnicze, na które składają się chronione gatunki roślin oraz różnorodne gatunki zwierzęce.

Na terenie Nadleśnictwa Skarżysko-Kamienna w obrębie Skarżyska i Szydłowca znajdują się rezerwaty: Rezerwat Cis A o powierzchni 6,1ha i Cis B o powierzchni 10,5ha. Są to rezerwaty o charakterze leśnym i zostały utworzone dla ochrony naturalnego środowiska cisa. Rosnące na wilgotnych terenach cisy w formie drzewiastej i krzewiastej dorastają do 9m wysokości.

Stanowiska dokumentacyjne - związane są z eksploatacją piaskowców. Na terenie Szydłowca pozostały 3 nieczynne od lat kamieniołomy. Dwa z nich, kamieniołomy- Pikiel i Podkowiński (ich nazwy pochodzą od dawnych przedwojennych przedsiębiorców kamieniarskich; rodzina Piklów do dziś kultywuje tradycje kamieniarskie), leżą blisko siebie w połudn-zach części miasta. Trzeci- Łom na Polankach położony jest w połud-wsch części miasta. Rozporządzeniem wojewody radomskiego z dn. 18 kwietnia 1996r. nieczynne kamieniołomy zostały uznane za chronione prawem stanowiska dokumentacyjne. Zespół nieczynnych łomików wgłębnych piaskowców szydłowieckich zwanych Łomami na Polankach- odsłonięcia geologiczne znajdujące się w połudn-wsch części miasta; dł.ok.120m, szer. do 100m, głębokości 4-6m. Nieczynny kamieniołom wgłębny piaskowców szydłowieckich, tzw. Łom Podkowińskiego- odsłonięcie geologiczne położone w połud-zach części miasta- obok cmentarza.; długości 130m, szerokości 70m, głębokości do 6m (do lustra wody). Nieczynny kamieniołom wgłębny piaskowców szydłowieckich tzw. Łom Pikiel- odsłonięcie geologiczne znajdujące się w południowo-zachodniej części miasta; dł.ok.150m, szer. 70m, głębokości 8m (do lustra wody). Nieczynne kamieniołomy nie straciły jednak swego znaczenia. Przeciwnie, nadal przyczyniają się do sławy Szydłowca. Opowiadają one historię kamienia i historię ludzi, którzy go kształtowali na potrzeby swoje i innych. Kamieniołomy szydłowieckie są przede wszystkim świadectwem historii znacznie starszej niż sięga pamięć ludzka. Są dokumentem z czasów, gdy po Ziemi chodziły dinozaury, który trzeba tylko umieć odczytać. Obserwacje odsłonięć piaskowców pozwalają cofnąć się wyobraźnią do okresu dolno jurajskiego, około190ml. temu, gdy piaskowce szydłowieckie były zwykłym piaskiem przenoszonym przez leniwie płynące rzeki do płytkiego, spokojnego morza z licznymi lagunami, zatokami i wyspami. Piasek ten gromadził się na jego dnie i wybrzeżu aż utworzył warstwę, która liczy sobie obecnie kilkadziesiąt metrów grubości. Obecnie kamieniołomy są częściowo wypełnione wodą i porośnięte rzadkim lasem. Łomy te różnią się od siebie kolorem występującego piaskowca pochodzenia morskiego jak i dawnymi roślinami w nich zachowanymi. (Raport o stanie środowiska w województwie radomskim w 1996r.; Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska Radom 1997). Można tu obserwować także różne techniki odspajania bloków skalnych i ich obróbki, a w budowlach miasta jego wielorakie zastosowanie.

Burmistrz Miasta Szydłowca czyni starania, aby teren nieczynnych kamieniołomów wykorzystać do celów dydaktycznych (zorganizowanie ścieżki dydaktycznej) oraz udostępnić do zwiedzania dla turystów.